Kunnen we de zon op aarde nabootsen en komt er ooit een waterstof fusiereactor? (Ingediend door hans Dijkstra)
Ditmaal een vraag die is geïnspireerd door de mythe van Prometheus en Epimetheus. Ook nog een tweede vraag
die een loopje neemt met de logica. Althans zodra je een antwoord probeert te formuleren.
Vraag 1: Inleiding. Gestolen goed gedijt niet. Het lijkt er op dat de mensheid weer probeert een van de hemel gestolen vuur te gaan exploiteren. Prometheus, die in de oudheid probeerde de mensen te onderwijzen, had voor
hen het goddelijke vuur van de Olympus gestolen en dat naar de aarde gebracht. In eerste instantie was de
mensheid daar erg blij mee. Zeus liet echter als wraakoefening een doos (die van Pandora) naar de aarde sturen
met daarbij de waarschuwing deze niet te openen. Domheid en nieuwsgierigheid vormen een kwalijke combinatie.
De broer van Prometheus, Epimetheus, bezat beide kwaliteiten en wilde toch perse in de doos kijken. Sindsdien zit de mensheid met allerlei narigheid en ziekten opgescheept want na opening zwermde de inhoud uit over onze planeet. Ook Prometheus werd vreselijk gestraft. Vastgeketend aan een berg in de Kaukasus werd hij elke dag bezocht door een arend die hem de lever uitpikte. ‘s Nachts groeide zijn lever weer aan.
In de zon wordt door waterstoffusie een enorme hoeveelheid energie opgewekt. Op aarde kunnen we voor militaire
doeleinden met strategische kernwapens, die energie ook vrij maken. Een civiele toepassing is tot op heden uitgebleven. In Frankrijk wordt gewerkt aan de ITER reactor waarmee op vreedzame wijze kernenergie kan worden opgewekt. Althans zo wordt het ons burgers voorgespiegeld. Kan dat met succes aflopen? Tot op heden moet er veel energie in een dergelijke reactor worden gepompt om het proces gaande te houden. Er gaat meer in dan er wordt gewonnen. Het volgende slaat alle hoop bij de gek de bodem in. Met magneetvelden wordt dat deel van het miljoenen graden hete plasma wat elektrisch geladen is in een ruimte gevangen gehouden. (Koude kernfusie is naar het rijk der fabelen verwezen.) De geladen protonen elektronen en andere kerndeeltjes hebben een enorme kinetische energie maar kunnen de reactorwanden niet beschadigen omdat ze gevangen zitten in dit magneetveld. Blijven de niet geladen neutronen over die met onvoorstelbare energie hameren op de reactorwanden. Dat zal wel erg hard slijten.
En dan nu de vraag(met een nieuwsgierige knipoog naar onze leden die bij het ECN werk(t)en) : Is daar wel kruid
voor gewassen? Komt er ooit een fusiereactor?
Vraag 2: Jan, de kapper, knipt iedereen in het dorp die zichzelf niet knipt, knipt hij zichzelf? Wordt hier te veel
gevraagd of iets wat niet mag, zoals door nul delen?
Reactie van een wijze: Op vraag 1 geef ik lekker geen antwoord en ik knip mezelf niet maar Jan moet ook van me afblijven
In MM 200 jan-feb 2014 een soort van antwoord
Omdat de redactie een jaar bleef wachten op Een antwoord van één van de leden heeft Hans Dijkstra zich bedacht waarom antwoorden uit zijn gebleven:
Energieopwekking in een kernfusiereactor is onmogelijk. Je kunt er wel energie en heel veel geld mee verspillen. In magazine nr. 196 werd een jaar geleden de vraag gesteld of het mogelijk is om in een kernreactor door middel van waterstoffusie energie op te wekken zodat de mensheid er wat aan heeft, door de zon op aarde na te bootsen. Een heet plasma (100.000.000 o K of meer) wordt gevangen gehouden in een magnetische fles. Daar had de gek, die altijd wat te zaniken heeft, een vraag bij. De elektrisch geladen deeltjes blijven wel in de fles, maar de neutronen trekken zich niks van het magnetisme. aan…. toch? Die bombarderen de reactorwand en slopen hem. Of valt dat allemaal wel mee? In het blad Natuur Wetenschap en Techniek van december 2006 worden 11 pagina’s aan de problemen van kernfusie besteed. Er wordt gemeld dat er meer energie nodig is om een reactor aan de praat te houden dan er mee werd opgewekt. Reactorwanden slijten hard en worden radioactief. Om het magneetveld in stand te houden moet er dicht bij de gloeiende reactorkern elektrische stroom worden gebruikt bij zeer lage temperaturen. Het beste argument dat kernfusie voor vreedzame doeleinden niet mogelijk is wordt echter geleverd door onze vereniging. Immers: niemand heeft zich uitgesproken voor de gedachte dat Iter een kans maakt. Er zitten een behoorlijk aantal leden bij de vereniging die zich kunnen voorstellen wat er in het hart van de zon gebeurt. Op aarde is dat onvoorstelbaar.