Op vrijdag 31 mei jongstleden werd er een voordracht gehouden door Hans Klein Woud met de titel:
Relativiteit en Sterrenkunde
Zoals gebruikelijk was deze bijeenkomst van 20.00 tot 22.00 uur in Wijkcentrum "Thuis in Overdie", Van Maerlantstraat 10, 1813 BH Alkmaar.
Toegang was voor Metiusleden gratis, voor anderen Euro 6,-.
De volgende lezing is op vrijdag 27 september (zie agenda).
Klik hier voor de lezing in pdf formaten Aangepast.
Al duizenden jaren probeert de mensheid te begrijpen wat men ziet als men ’s nachts naar de hemel kijkt. Dat heeft zich lang beperkt tot het vastleggen van ster- en planeetposities en het zoeken naar een verklaring van ster- en planeetbewegingen. Newton was waarschijnlijk de eerste wetenschapper, die op basis van waarnemingen, daarvoor succesvol een fysische verklaring vond. Daarmee is min of meer de astrofysica ontstaan: dat is de wetenschap die waargenomen sterrenkundige verschijnselen met natuurkundige kennis probeert te verklaren. Bij veel zaken lukte dat aanvankelijk niet. Zo was de energiebron van de zon lange tijd een mysterie totdat kernenergie, met de equivalentie van massa en energie volgend uit de speciale relativiteitstheorie, bekend werd. Ook kon men de planeetbaan van Mercurius, die volgens precisiemetingen afweek van een zuivere ellips, niet verklaren. Dat werd pas opgelost met de publicatie van de Algemene Relativiteitstheorie door Einstein in 1915.
Voor het begrijpen van de moderne sterrenkunde blijken zowel de Speciale als Algemene Relativiteitstheorie (SRT, ART) onmisbaar te zijn. In de lezing worden daarvan een aantal voorbeelden behandeld. Er wordt begonnen met de SRT, waarvan een (te) eenvoudige afleiding zal worden gegeven van de tijddilatatie. Van alle andere verschijnselen zowel SRT als ART zullen vaak wel de betreffende formules vermeld worden, maar wel zonder afleiding. De bedoeling van die formules is dan alleen om de betreffende verschijnselen toe te lichten.
Hans Klein Woud is werktuigkundig ingenieur en werkte 20 jaar bij een maritiem ontwerpbureau. Daar was hij medeverantwoordelijk voor het ontwerp van scheepsmachine-installaties van verschillende types fregatten en onderzeeboten van de Koninklijke Marine. Vervolgens was hij 20 jaar hoogleraar “Maritieme Werktuigkunde” aan de Technische Universiteit Delft. Na zijn pensionering is hij zich gaan verdiepen in de sterrenkunde en werd lid van Metius. Hij is actief in de werkgroep Theoretische Sterrenkunde en was daarnaast 4 jaar voorzitter.
