Lezing "LOFAR vindt honderdduizenden nieuwe sterrenstelsels"
op vrijdag 29 november a.s.
door prof. dr. Huub Röttgering
Op vrijdag 29 november 2019 wordt door de Alkmaarse Weer- en Sterrenkundige Vereniging Metius om 20.00 uur in wijkcentrum “Thuis in Overdie”, van Maerlantstraat 10 in Alkmaar een lezing georganiseerd over “LOFAR vindt honderdduizenden nieuwe sterrenstelsels” door prof. dr. Huub Röttgering. Toegang niet leden: € 5,00.
Cluster Abell 1314. De radiosignalen zijn waargenomen met LOFAR en afgebeeld in rood en rose.
Een internationaal team van meer dan 200 astronomen uit 18 landen heeft de eerste fase afgerond van een grote nieuwe, ongekend gevoelige radiosurvey van de hemel. Het onderzoek is uitgevoerd met de Low Frequency Array (LOFAR) telescoop. De survey toont honderdduizenden nooit eerder waargenomen sterrenstelsels en werpt nieuw licht op tal van onderzoeksterreinen, waaronder de fysica van zwarte gaten en de evolutie van clusters van sterrenstelsels.
LOFAR is een Europese radiotelescoop met 38 antennevelden in Nederland en 13 velden in 7 andere Europese landen. Het unieke aspect van LOFAR is dat er waargenomen wordt op de allerlaagste radiofrequenties, die vanaf het aardoppervlak waarneembaar zijn. De technische uitdagingen om goede kaarten te maken zijn groot: de hoeveelheid data die verwerkt moet worden zijn ontzagwekkend en de verstorende invloed van de ionosfeer en van ‘andere’ radiosignalen zijn groot. Na 10 jaar hard werken kunnen nu prachtige kaarten van de radiohemel gemaakt worden. Deze geven belangrijke resultaten voor ons begrip van de evolutie van clusters van sterrenstelsels en quasars.
De lezing wordt verzorgd door prof. dr. Huub Röttgering.
Huub Rottgering promoveerde in 1993 in de sterrenkunde aan de Universiteit Leiden. Na een aantal jaren gewerkt te hebben in Cambridge (UK) kwam hij terug naar zijn ALMA-mater, waar hij nu werkt als hoogleraar in de observationele kosmologie en als wetenschappelijk directeur van ‘de Sterrewacht Leiden’. Met behulp van grote telescopen en satellieten bestudeert hij verre melkwegstelsels en quasars. Gedurende de laatste 10 jaar speelt de nieuwe radiotelescoop LOFAR een belangrijke rol in zijn wetenschappelijke loopbaan. Met een groot team tracht hij diepe beelden van de hemel te maken op hele lage radiofrequenties om zo meer te begrijpen hoe melkwegstelsels en quasars ontstaan.
Toegang voor Metius leden is gratis, bezoekers betalen € 5
