Cursus "Sterrenkunde: een astrofysisch vervolg"
Alkmaarse Weer- en Sterrenkundige Vereniging "Metius"
Metius heeft twee maal een vervolgcursus onder bovenstaande titel gegeven: in najaar 2014 en najaar 2018, beide malen met ruim 20 deelnemers.
De cursus beslaat 10 avonden van 19.30 uur tot 22.00, met onderwerpen die rechtstreeks aansluiten bij die van de kennismakingscursus. Maar waar de kennismakingscursus niet gebruik maakt van wis- en natuurkunde is dit bij de vervolgcursus wel het geval. Voor het deelnemen aan de vervolgcursus is het dus noodzakelijk dat de kennismakingscursus is gevolgd (of dat men zich met de stof daarvan op een andere wijze vertrouwd heeft gemaakt) en dat men over een zodanige bèta-achtergrond beschikt dat gebruik van wis- en natuurkunde (op een niveau als gebruikelijk bij vwo met wis- en natuurkunde) geen problemen oplevert. Voor de zekerheid wordt ruim voor het begin van iedere module aan de deelnemers een beschrijving gemaild van de verwachte voorkennis. Te gebruiken wis- en natuurkunde die het vwo-kader te boven gaat wordt apart behandeld.
De keuze van de onderwerpen van de vervolgcursus hangt mede af van de actualiteit en van de persoonlijke interesses van de docenten, en varieert dus door de jaren heen. De laatste uitvoering van de vervolgcursus had de volgende onderwerpen:
De wetten van Newton, gravitatiepotentiaal, ontsnappingssnelheden, getijdewerking, limiet van Roche, het algemene twee-lichamen-probleem, de Lagrangepunten, dubbelsterbewegingen, het Viriaaltheorema (2 avonden)
De speciale relativiteitstheorie met de Lorentz-transformatie, lengtecontractie en tijddilatatie (1 avond)
Lichtkracht en spectrale klassen, black body straling, spectroscopie en de daarbij behorende technieken, kleurindices, het Hertzsprung-Russelldiagram en het gebruik ervan in de sterrenkunde (2 avonden)
De structuur van de Melkweg, Oort-constanten, de 21 cm lijn, radioastronomie, de spiraalarmen (1 1/2 avond)
Stervorming: Jeans massa en de gevolgen van de viriaalstelling. Stersimulatie: benodigde vergelijkingen, schatten van druk, temperatuur, lichtkracht, resultaten van stersimulaties, polytrope stermodellen, homologie van sterren (1 1/2 avond)
Dubbelsterren en exoplaneten, detectiemethoden, ideeën over de vorming van planetenstelsels (1 avond)
Kosmologie, inflatie, de kosmische achtergrondstraling, de uitdijing van het heelal (1 avond).
Als docenten traden op Piet Cijsouw (tevens coördinator van de cursus) en Hans Klein Woud.
Hans Klein Woud voor een deel van de groep cursisten van de vervolgcursus van najaar 2018
Een derde uitvoering van de Vervolgcursus zal pas ondernomen worden wanneer het vertrouwen bestaat dat er een voldoend grote groep kan worden gevormd om het (vele) voorbereidende werk rendabel te maken. Normaal moeten er ongeveer 5 kennismakingscursussen worden gegeven om voldoende belangstellenden bij elkaar te krijgen, maar door corona is dit proces wat vertraagd. Het blijft zo, dat ieder die interesse heeft, verzocht wordt om dit kenbaar te maken; dit kan via het web-formulier elders op deze pagina.
Voor vragen kan men terecht bij Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..