Lezing
Vrijdag 26 januari 2018
"De eerste resultaten van de GAIA missie"
Door dr. Anthony Brown
Eerste kaart van Gaia
Op vrijdag 26 januari 2018 zal Anthony Brown om 20.00 u in wijkcentrum Thuis in Overdie een lezing geven over de eerste Gaia resultaten. Eerder in januari 2013 verzorgde hij al voor Metius een lezing over de Gaia missie. Hij heeft toen vooral de technische aspecten besproken en hoe het mogelijk is om de extreem hoge nauwkeurigheid te bereiken.
Samenvatting:
De Gaia ruimte missie, gelanceerd op 19 December 2013, is een ESA project met als belangrijkste doel de structuur en ontstaansgeschiedenis van de Melkweg te ontrafelen. Dit wordt gedaan door van 1 miljard sterren nauwkeurig de afstanden en ruimtelijke bewegingen te meten. Voor een goede interpretatie meet Gaia ook de kleuren van de sterren, waaruit de leeftijd en chemische samenstelling kan worden afgeleid.
De metingen van Gaia zijn meer dan 100 keer zo nauwkeurig als die van de Hipparcos missie. Gaia metingen hebben een nauwkeurigheid van 10 microboogseconden, ongeveer 3 miljardste graad. Dit correspondeert met de hoek die een Euro munt opspant op de maan gezien vanaf de aarde!
Het eindresultaat is een nauwkeurige 3D kaart van de hele Melkweg. Daarbij worden ook de sterbewegingen en de astrofysische kenmerken, zoals leeftijd, massa en chemische samenstelling vastgelegd.
In de lezing zal het belang van de missie voor sterrenkundig onderzoek besproken worden. Op 14 september 2016 werden de eerste Gaia gegevens gepubliceerd. De wetenschappelijke resultaten daarvan worden getoond.
Over de spreker:
Anthony Brown behaalde in 1991 zijn masterdiploma Sterrenkunde aan de Universiteit Leiden. In 1996 is hij in Leiden gepromoveerd. Vervolgens heeft hij een aantal jaren gewerkt bij de ESO in Duitsland en bij het astronomisch instituut Ensenada in Mexico. Sinds 2001 is hij weer werkzaam op de Sterrewacht in Leiden.
Al sinds 1997 is hij betrokken bij Gaia, voornamelijk bij het ontwikkelen van het fotometrische instrument en het voorbereiden van de verwerking van de fotometrische gegevens. Hij is lid van het Gaia Science Team. Dat is het ESA adviesorgaan dat alle Gaia activiteiten overziet vanuit de wetenschappelijke hoek. Sinds eind 2012 is hij voorzitter van het “Gaia Data Processing and Analysis Consortium”. Dit is het samenwerkingsverband van ongeveer 450 Europese wetenschappers die de gegevensverwerking van Gaia voorbereiden en uitvoeren.