Op vrijdag 28 februari 2025 organiseert de Alkmaarse Weer- en Sterrenkundige Vereniging weer een boeiende lezing. Die avond wordt er een voordracht gehouden door Sandra Verhagen met de titel:
Satellietnavigatie,
Hoe, waarvoor, waarheen?
Zoals gebruikelijk is deze bijeenkomst van 20.00 tot 22.00 uur in Wijkcentrum “Thuis in Overdie”, Van Maerlantstraat 10, 1813 BH Alkmaar.
Toegang voor Metiusleden gratis, voor anderen Euro 6,-.
Zie ook onze website: www.metius.nl
We maken tegenwoordig dankbaar gebruik van satellietnavigatie-systemen - zoals het Amerikaanse GPS en Europese Galileo - om onze weg te vinden. Maar hoe werkt dat eigenlijk? En waarvoor worden deze systemen nog meer gebruikt? Dat zijn de twee vragen die in het eerste deel van deze lezing centraal staan. Na een korte geschiedenis van navigatie door de eeuwen heen, zal Sandra de ontwikkeling, het ontwerp en het principe van GPS en Galileo beschrijven. In de begintijd konden we met GPS onze positie met een nauwkeurigheid van vele meters bepalen; dankzij slimme technieken en foutenmodellering worden de systemen nu gebruikt om bewegingen van enkele millimeters te meten. Daarbij gaat het niet alleen om bewegingen van voertuigen of mensen, maar ook van bijvoorbeeld het aardoppervlak, bruggen en gebouwen. Daarnaast kunnen we de systemen tegenwoordig gebruiken bij het voorspellen van het weer, voor tijdsynchronisatie, en het meten van het zeeoppervlak, ijs- en sneeuwdiktes.
Waar gaat dat heen zult u zich vervolgens afvragen? In het tweede deel van de lezing kijken we daarom naar de ontwikkelingen. Inmiddels vliegen er meer dan 100 navigatiesatellieten rond de aarde en we kunnen er dus al heel veel mee. Een reden waarom de ontwikkeling doorgaat, is dat we satellietnavigatie enerzijds overal en altijd willen kunnen gebruiken, en tegelijkertijd willen we erop kunnen vertrouwen dat er een zeer kleine kans is dat de berekende positie buiten een te grote foutmarge ligt. En daar liggen nog wel wat uitdagingen die we (deels) hopen op te lossen met nieuwe satellietconstellaties en -technieken.
Sandra Verhagen is universitair hoofddocent aan de Technisch Universiteit Delft. Na haar studie geodesie, is ze daar in 2005 gepromoveerd op de ontwikkeling van slimme algoritmes die nodig zijn voor zeer nauwkeurige plaatsbepaling met behulp van satellietnavigatie-systemen. Ze heeft meegewerkt aan verschillende projecten voor de Europese Space Agency (ESA) in het kader van de ontwikkeling van het Europese satellietnavigatie-systeem Galileo en werkt nog steeds aan methodes en technieken om de nauwkeurigheid en kwaliteitscontrole verder te verbeteren.